De pagina ververst bij het selecteren van een onderwerp.

Sla artikel navigatie over.

Onze stakeholders

ProRail heeft regelmatig contact met externe stakeholders. ProRail organiseert bijvoorbeeld regelmatig werkbezoeken voor diverse stakeholders.

Onze spoorpartners

Onze spoorpartners zijn onder meer (regionale) reizigersvervoerders, goederenvervoerders, verladers, havens, aannemers, ingenieursbureaus, inspecties, werkplekbeveiligingsbedrijven, kabelaannemers en boorbedrijven. We maken prestatieafspraken met hen, bijvoorbeeld over onderhoud en veiligheid. In de bouw gaan we allianties met ze aan om kosten te besparen en risico’s te delen. Ook op het gebied van duurzaamheid wordt nauw samengewerkt, bijvoorbeeld met de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (SKAO), NS, Rijkswaterstaat en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

We willen maximaal maatschappelijk rendement behalen en publieke middelen op een rechtmatige en doelmatige manier besteden. Duurzame samenwerking stimuleert onze spoorpartners om te blijven investeren in kennis en oplossingsgerichte innovatie. Wij leggen ons daarbij toe op het specificeren, in concurrentie brengen en in onderling verband managen van de contracten met de spoorpartners. De werkzaamheden zelf besteden we waar mogelijk uit.

Overheid

Ministeries

Naast de samenwerking met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft ProRail ook contacten met andere ministeries. Zo is ProRail betrokken bij het programma Opwek Energie op Rijksvastgoed (OER) van het ministerie van EZK. Dit programma verkent waar en hoe we met steun van de omgeving grootschalig energie op Rijksvastgoed kunnen opwekken. Naast dit programma zijn er ad hoc contacten met EZK over onder meer netbeheer, wat zeker met de vraagstukken rond netcongestie zeer actueel is. Daarnaast vinden er regelmatig gesprekken plaats met het ministerie van LNV over biodiversiteit en natuur. Met het ministerie van Binnenlandse Zaken is contact, met name over de ontsluiting van nieuwe woonwijken en NOVEX, hoewel deze gesprekken in de meeste gevallen via het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat lopen.

Tweede Kamer

De Tweede Kamer neemt belangrijke besluiten over het spoor en aan spoor verwante zaken. Daarom vindt ProRail het belangrijk om Kamerleden te laten zien wat de besluiten die zij nemen betekenen voor de dagelijkse praktijk op en rond het spoor. Zo zijn Kamerleden het afgelopen jaar op bezoek geweest bij de “flessenhals” Zwolle-Meppel, Verkeersleidingpost Amsterdam, Kijfhoek, station Groningen en de Zuidasdok.

In 2023 waren er ook Tweede Kamerverkiezingen. Hiervoor heeft ProRail een spooragenda opgesteld, waarin ProRail concrete suggesties geeft over hoe het spoor een bijdrage kan leveren aan het aanpakken van uitdagingen op het gebied van wonen, werken en het klimaat. Deze suggesties komen mede voort uit gesprekken met diverse stakeholders, zoals personen- en goederenvervoerders, verladers, reizigersorganisaties, overheden, aannemers en professionals in en rondom het spoor.

Infravervoerders

Samenwerking met de goederensector

We werken op vele fronten nauw samen met de goederensector. In het Directeuren Overleg Goederen en het Operationeel Management Overleg bespraken we alle zaken die het spoorgoederenvervoer raken.

Samenwerking met havenbedrijven en verladers

We werken samen met onder meer havenbedrijven en verladers. Deze zijn via stuur- en klankbordgroepen meegenomen en geïnformeerd over de werkzaamheden aan het Derde Spoor Duitsland.

Rijkswaterstaat

ProRail en Rijkswaterstaat werken gezamenlijk aan thema’s, zoals marktbenadering, projectsamenwerking, arbeidsmarktstrategie, asset management, tunneltechnologie en IT, communicatie, verkeersleiding en verkeersmanagement, innovatie, duurzaamheid en cyberveiligheid. De voortgang wordt structureel besproken en eens per jaar worden de bewindspersonen van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat geïnformeerd.

Consumentenorganisaties

In 2023 vond elke twee maanden het Landelijk Overleg Consumentenbelangen Openbaar Vervoer (Locov) plaats. ProRail gaat dan samen met NS en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in gesprek met consumentenorganisaties als Rover, de ANWB, de wandelbond en de studentenvakbond. Dit overleg biedt ProRail de mogelijkheid om het (kritisch) perspectief van reizigers mee te nemen. In reguliere overleggen of speciale sessies is er ook aandacht voor specifieke thema’s, waar dieper wordt ingegaan op de materie. Zo is er afgelopen jaar bijvoorbeeld uitgebreid gesproken over werkzaamheden en ERTMS. Met Rover is intensief regulier overleg. Ook is er goed contact met Maatschappij voor Beter OV. Wanneer er actuele issues spelen worden zij proactief geïnformeerd.

Kennisgrenzen verleggen

ProRail en kennispartners werken nauw samen om nieuwe kennis te ontsluiten en kennis uit andere sectoren en uit de wetenschap toe te passen. Enkele voorbeelden:

    • Met TNO bundelen we de kennis van beide partijen en TNO treedt op als onafhankelijk adviseur en toetser bij innovatietrajecten.

    • In samenwerking met TU Delft zetten we wetenschappelijke kennis en onderzoek in voor strategische vraagstukken.

    • Het Loket Marktinnovaties zet de deur open voor innovaties uit de markt. Voorbeelden zijn het plaatsen van smart sensoren en de start met het testen van een geluiddiffractor op laag scherm langs het spoor. Binnen Next Generation Infrastructures 2 werken ProRail, RWS, Schiphol, Alliander, Vitens en Havenbedrijf Rotterdam aan de uitwisseling en opbouw van kennis.

    • Coalitie Groene Netten: een samenwerking van MVO Nederland en de infrabedrijven ProRail, Rijkswaterstaat, KPN, TenneT, Stedin, Enexis, Alliander, Gasunie op het gebied van vergroening en circulariteit.

Samenwerking met internationale partners

In 2021 heeft de Europese Commissie de ‘Efficient and Green Mobility Strategy’ gepresenteerd. Met dit pakket geeft de Commissie uitvoering aan de EU Green Deal en de EU-strategie voor duurzame en slimme mobiliteit. De Europese Commissie heeft een ambitieus voorstel gedaan om een bijdrage te leveren aan de reductie van de CO2-uitstoot met 55% in 2030 (‘Fit for 55’) en 90% in 2050. Herziening van de TEN-T verordening en een Actieplan spoor maken deel uit van dit pakket.

In aanvulling op de eerste uitvoeringstoets in 2022 heeft ProRail in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een nieuwe uitvoeringstoets gedaan op de reactie van de EU-Transportraad op het voorstel van de Europese Commissie (EC) in de vorm van een nadere analyse van de (aangepaste) vereisten, het voorgestelde kaartmateriaal en de kosten en baten.

ProRail heeft aan het ministerie een advies tot gerichte implementatie gegeven. ProRail is met stakeholders − ministerie, vervoerders, regionale overheden, European Rail Infrastructure Managers (EIM) en Europese instellingen − betrokken bij de afronding van de verordening in 2023. Deze wordt voor capaciteitsmanagement en operatie aangevuld met een nieuw voorstel voor de Europese Rail Freight Verordening. Ook heeft ProRail een toets gedaan op een aantal toevoegingen die het Europees Parlement (EP) heeft voorgesteld. Eind 2023 is in de zogenaamde ‘triloog’ tussen EC, EP en de lidstaten een akkoord bereikt over herziening van de tekst van de verordening.

In juli 2023 heeft de Europese Commissie een voorstel gedaan voor een nieuwe verordening capaciteitsmanagement op het Europese spoor. Deze verordening bevat de juridische basis voor het sectorproject Time Table Redesign en beoogt vooral door harmonisatie van processen de Europese spoorbeheerders beter in staat te stellen meer treinen te accommoderen. Dit geldt zowel voor passagiers als vracht, nationaal en internationaal. ProRail heeft op verzoek van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een eerste – op hoofdlijnen positieve – impactscan verricht, gevolgd door een nadere inschatting van de kosten. Implementatie van de benodigde ICT-systemen en stabiliteit van uitvoering van projecten zijn belangrijke aandachtspunten.

ProRail geeft ook met stakeholders invulling aan het aangekondigde actieplan, bijvoorbeeld door actieve ondersteuning van de door Eurostar/NS en European Sleeper aangekondigde pilots voor betere verbindingen met Londen en Barcelona, maar ook door diverse gelegenheden te benutten om het Eurolink-initiatief te presenteren waarin Europese spoorbeheerders samenwerken aan uitbreiding en verbetering van de internationale treindiensten.

ProRail heeft het ministerie verder ondersteund bij internationale samenwerking in het ‘international passenger rail platform’ (IRP) waarin EU-lidstaten en de sector samenwerken aan het aantrekkelijker maken van het spoor voor internationale reizigers. Verder werkt ProRail aan zijn aandeel in de actieagenda AirRail, ontwikkeld met het ministerie, KLM, Schiphol en NS om de trein aantrekkelijker te maken als alternatief voor het vliegtuig op de bestemmingen Londen, Parijs, Brussel, Düsseldorf, Frankfurt en Berlijn. ProRail heeft met NS als ‘founding member’ voor het Europese spooronderzoeksprogramma Shift2Rail2/ERJU inhoudelijk mede bijgedragen aan dit onderzoeksprogramma en inmiddels zijn concrete aanvragen gehonoreerd.

ProRail is ook een actieve deelnemer aan het project Time Table Redesign, onder meer via de Rail Freight Corridors en RailNetEurope. In 2023 is de samenwerking met nationale en internationale stakeholders rond de vormgeving en implementatie van TSI’s (Technische Specificaties voor Interoperabiliteit) geïntensiveerd. Ook heeft ProRail via het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en EIM actief bijgedragen aan een grootschalige herziening van de meeste TSI’s en een implementatieplan voor de TSI’s INF (infrastructuur) en ENE (energie) voor het ministerie opgeleverd.

ProRail is lid van de wereldwijde spoororganisatie UIC, al ligt de focus bij samenwerking en uitwisseling tussen spoorbeheerders vooral bij European Rail Infrastructure Managers (EIM). In juni 2023 is ProRail CEO John Voppen herkozen als vice-president van EIM voor een termijn van twee jaar. Binnen EIM trekt ProRail de werkgroepen ERTMS, Geluid, Telecom, Resilience, Stations en LOC&PAS. We hebben actief bijgedragen aan de verdere uitwerking van de Joint Declaration of Intent met Duitsland om te komen tot gezamenlijke acties ter bevordering van het spoorgoederenvervoer en deze in samenhang met passagiersvervoer te beoordelen. Aan het einde van het jaar is er zicht ontstaan op uitvoering van de ATO-pilot op de Betuweroute door een toezegging van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat alsnog financiering beschikbaar te stellen.

In 2023 hebben we als actief lid van PRIME (een platform waarin spoorbeheerders en de Europese Commissie participeren) deelgenomen aan een uitgebreide, jaarlijkse internationale benchmark van PRIME. Daar kwam uit dat ProRail internationaal gezien goed presteert. Binnen PRIME heeft ProRail, naast het (co-)voorzitterschap van de subgroep Finance, ook dat van de subgroep KPI’s op zich genomen. Bovendien maakt ProRail deel uit van het supportteam van de sector-voorzitter binnen PRIME.

ProRail heeft afgelopen jaar als gastheer gefungeerd voor buitenlandse delegaties uit onder andere Denemarken, Servië, Letland, Spanje, Frankrijk en Turkije.

Met collega spoorbeheerders is informatie uitgewisseld over de impact van de oorlog in Oekraïne, ook rond humanitaire aspecten zoals opvang en bijdragen voor wederopbouw. In internationaal verband hebben we ons sterk gemaakt voor de betrekkingen met Oekraïne en opschorting van het lidmaatschap van (Bela)Russische spoorbedrijven van de wereldwijde spoororganisatie UIC. Met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat geeft ProRail vorm aan een door het RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) gefinancierd project met het oog op aansluiting van Oekraïne bij de EU, zowel voor ‘solidarity lanes’ als voor kennisdeling over de implementatie van EU-wetgeving op het spoor. ProRail bereidt de levering van goederen aan Oekraïne in 2024 voor.