Het jaar 2023
Het jaar 2023 was voor het spoor en voor ProRail een bewogen jaar. Een jaar met diverse hoogtepunten zoals het realiseren van vrijwel al het geplande werk om het spoor ook in de toekomst te laten presteren en mooie stappen op het vlak van verduurzaming. Het was ook een jaar met operationele uitdagingen waarbij een aantal prestaties onder de bodemwaarde uitkwamen.
Veiligheid op één
Veiligheid staat op de eerste plaats. ProRail werkt, samen met de ruim 5.000 collega’s en de stakeholders, continu aan het verder versterken van de veiligheid. Het tragische spoorongeval in Voorschoten, waarbij een kraanmachinist om het leven kwam en treinreizigers gewond raakten, heeft grote impact gehad op de organisatie en in de sector. Dit verstevigt onze vastberadenheid om te blijven inzetten op veiligheid.
In 2023 werkten we door aan het opheffen en veiliger maken van spoorwegovergangen in heel Nederland. Dat het spoor veilig is, willen we ook laten zien. Daarom werkten we, in nauwe samenwerking met aannemers, verder aan de verbetering van de aantoonbaarheid van de veiligheid van het spoor. Ook willen we zorgen voor een veilige omgeving. Om die reden voerden we bijvoorbeeld intensief gesprek met bewoners in Apeldoorn die te maken kregen met bouwstof en voerden we onderzoek uit om er zeker van te zijn dat er geen gevaar is voor de gezondheid.
Prestaties vielen tegen
Het Nederlandse spoor is nog steeds één van de meest intensief bereden netwerken in Europa. Op een druk bereden spoor hebben onvoorziene situaties grote impact. Door de combinatie van onder meer grootschalige werkzaamheden, een aantal grote verstoringen en toenemende uitdagingen op het gebied van natuur, kwamen de prestaties in 2023 onder druk te staan. Zo had de ICT-storing op de verkeersleidingspost Amsterdam veel impact op de treindienst, legde storm Poly het treinverkeer in Noord-Nederland stil, beperkten gravende dassen het treinverkeer over de Brabantroute en zorgde hevige regenval eind 2023 voor verzakkingen op het spoor in Zeeland. Ondanks de inzet van ons en onze partners in de sector, leidde dit tot tegenvallende prestaties.
Trots op de realisatie
In 2023 had ook ProRail te maken met personeelstekorten en schaarse materialen. Wij zijn er trots op dat desondanks vrijwel alle geplande projecten, in samenwerking met de aannemers en ingenieursbureaus, zijn uitgevoerd. Zo realiseerden we boogverruimingen, spoorverdubbelingen en bovenbouwvernieuwingen. We maakten voortgang met het sneller en duurzamer maken van de Maaslijn, vernieuwing van emplacementen, we deden aanpassingen die perrons toegankelijker maken voor reizigers en werkten aan de grote renovatie van het historische Amsterdam Centraal. De verbeterde railinfrastructuur in Vlissingen (Sloehaven), de Rotterdamse haven, het havengebied Moerdijk en op de Betuweroute versterkt het spoorgoederenvervoer. Daarnaast zetten we stappen om internationale spoorverbindingen te verbeteren, zoals de reistijd naar Berlijn die nu een half uur korter is.
Spoor naar morgen
In lijn met onze strategie Spoor naar morgen hebben we in 2023 focus aangebracht door het opstellen van één ProRail-breed jaarplan met heldere resultaten en kaders. Daarnaast investeren we in één duidelijke en eenvoudige manier van samenwerken. Ook hebben we een ProRail-brede digitaliseringsvisie opgesteld die beschrijft hoe ProRail de transitie naar verdere digitalisering van het spoor mogelijk wil maken.
Blik naar voren
De prestaties blijven in 2024 onder druk staan. We hebben ook de komende jaren te maken met complexe uitdagingen en schaarsten, die niet eenvoudig op te lossen zijn. Dat is ontzettend vervelend voor onze klanten. We zetten ons, samen met de vervoerders, maximaal in om in 2024 te zorgen voor verbetering in de prestaties.
We werken aan een duurzame toekomst. Dit gaat gepaard met werkzaamheden en daarmee overlast. We verwachten 12,5 procent meer projecten uit te voeren. Dit vraagt van ons om de beschikbare capaciteit zodanig te plannen dat dit, in samenwerking met de vervoerders, blijft voorzien in een betrouwbare dienstregeling voor reizigers en verladers en dat we onze omgeving goed blijven meenemen.
Voor het onderhoud in de dagelijkse operatie werken we in 2024, samen met de sector, aan een andere aanpak. We zien vanuit dit oogpunt en ook breder een opgave om te zorgen voor een betaalbaar spoor.
Bedankt!
Wij bedanken alle medewerkers voor het werk dat zij vorig jaar hebben verzet. Ook in 2023 zagen wij veel bevlogen ProRailers met grote betrokkenheid om 24/7 mensen, steden en bedrijven per spoor te verbinden, nu en in de toekomst. Ook bedank ik alle collega’s in de spoorsector en onze partners voor de resultaten die we samen bereikten. In 2024 zetten we ons in om de trein een nóg aantrekkelijkere keuze te maken voor reizigers en verladers.
Namens de raad van bestuur van ProRail B.V.,
Utrecht, 4 april 2024
John Voppen
CEO