15. Bedrijfslasten
Kosten uitbesteed werk en overige externe kosten
Bedragen in miljoenen euro's | 2023 | 2022 |
Kosten van uitbesteed werk | -897 | -775 |
Overige externe kosten | -165 | -141 |
Totaal kosten van uitbesteed werk en overige externe kosten | -1.062 | -916 |
Onder de categorie kosten uitbesteed werk en andere externe kosten worden alle diensten verantwoord die ProRail inkoopt. Daarnaast alle externe kosten die we maken, zoals NUTS- en huisvestingskosten. De inkopen en externe kosten hebben betrekking op alle activiteiten van ProRail en worden verantwoord voor de activeerbare en onderhanden projecten in de balans en voor de operationele activiteiten in de winst en verliesrekening.
De kosten van uitbesteed werk en de overige externe kosten zijn over de volgende activiteiten verdeeld:
Procentuele verdeling naar activiteiten | 2023 | 2022 |
Grootschalig onderhoud | 16% | 16% |
Kleinschalig onderhoud | 36% | 30% |
Transfer | 11% | 12% |
Beheer | 25% | 25% |
Overige vervangingen | 1% | 0% |
Aanleg realisatie | 2% | 2% |
Onderzoeken | 2% | 1% |
Apparaat | 8% | 13% |
100% | 100% |
Kosten van uitbesteed werk
Bedragen in miljoenen euro's | 2023 | 2022 |
Infrastructurele kosten | -602 | -500 |
Inspecties en onderzoek | -38 | -28 |
ICT-diensten | -155 | -148 |
Onroerende zaken | 0 | -3 |
Advies | -48 | -40 |
Inhuur | -55 | -58 |
Totaal kosten van uitbesteed werk | -897 | -775 |
Infrastructureel
Onder infrastructureel staan de geleverde prestaties van aannemers- en ingenieursdiensten verantwoord voornamelijk voor de activiteiten groot- en kleinschalig onderhoud en onderhoud transfer.
Inspecties en onderzoek
Inspecties en onderzoek betreffen ingekochte diensten voor het verrichten van inspecties aan de infrastructuur, voornamelijk in het kader van grootschalig onderhoudsactiviteiten.
ICT-diensten
ICT – diensten omvat de ingekochte diensten voor het leveren en onderhouden van zowel informatie- en besturingssystemen en de kantoorautomatisering.
Advies
Advies omvat alle ingekochte diensten voor adviezen. Hieronder vallen technische adviezen t.b.v beheeractiviteiten, financieel adviezen (w.o. accountants) en juridische adviezen.
Inhuur
Hieronder vallen ingehuurde externe medewerkers door ProRail B.V. bij externe organisaties.
Honoraria van de accountant
Onderstaande honoraria zijn in 2023 ten laste van het resultaat (Advies) van ProRail gebracht inzake accountantskosten en adviesdiensten door de externe accountant van ProRail zijnde Deloitte Accountants B.V.
Bedragen in miljoenen euro's | 2023 | 2022 |
Onderzoek van de jaarrekening | 0,5 | 0,6 |
Andere controleopdrachten | 0,6 | 0,5 |
Adviesdiensten op fiscaal terrein | - | - |
Andere niet controlediensten | 0,0 | 0,0 |
Totaal honoraria | 1,1 | 1,1 |
In het honorarium voor de controle van de jaarrekening van ProRail B.V. zijn de werkzaamheden voor de jaarrekening en daarmee verband houdende verantwoordingen van ProRail opgenomen. De overige controle-opdrachten betreffen de controlewerkzaamheden voor projectverantwoordingen en het jaarverslag. Andere niet controlediensten betreffen algemene adviesdiensten. Er zijn in het boekjaar geen adviesdiensten op fiscaal terrein door de accountant uitgevoerd.
Overige externe kosten
Bedragen in miljoenen euro’s | 2023 | 2022 |
NUTS-kosten | -65 | -51 |
Huisvesting | -51 | -41 |
Materialen | -22 | -17 |
Overige externe kosten | -28 | -32 |
Totaal overige externe kosten | -165 | -141 |
NUTS-kosten
Onder NUTS-kosten zijn de kosten m.b.t. het inkopen van energie verantwoord. Deze kosten hebben voornamelijk betrekking op de beheeractiviteiten van ProRail B.V.
Huisvesting
Onder huisvesting worden de huisvestingskosten verantwoord m.b.t. de activiteiten voor beheer (o.a. verkeersleiding posten e.d.) en ProRail kantoren.
Materialen
Onder materialen worden de kosten verantwoord voor o.a. gebruikte materialen t.b.v. onderhoud van liften en roltrappen en materialen voor overige aanleg activiteiten.
Overige externe kosten
Onder de overige externe kosten zijn o.a. de kosten verantwoord voor communicatie, verzekeringen en voertuigen.
Lonen en salarissen
Bedragen in miljoenen euro’s | 2023 | 2022 |
Lonen en salarissen | -412 | -373 |
Overige personeelskosten | -47 | -29 |
Totaal | -460 | -402 |
Alle medewerkers zijn werkzaam in Nederland.
Verdeling van fte (gemiddeld aantal fte)
2023 | 2022 | |
Rvb en overige ExCo | 8 | 8 |
Capaciteitsmanagement | 270 | 256 |
Operatie | 3.259 | 3.151 |
Projecten | 727 | 694 |
Staven | 807 | 772 |
5.071 | 4.881 |
Sociale lasten
Bedragen in miljoenen euro’s | 2023 | 2022 |
Totaal | -111 | -95 |
Het werkgeversaandeel van de pensioenpremies bedraagt € 55,0 miljoen (2022: € 46,6 miljoen).
Bezoldiging commissarissen
De ten laste van ProRail komende beloning van de commissarissen over 2023 bedraagt in totaal € 218.410 (2022: € 229.135). De beloning bestaat uit een vast honorarium, een vergoeding voor deelname aan een of meer commissies en een onkostenvergoeding. In 2023 heeft indexering van de bezoldiging plaatsgevonden. De bezoldiging van de raad van commissarissen over 2023 is als volgt:
2023 | Vaste jaarlijkse vergoeding | Vergoeding Audit Commissie | Vergoeding remuneratie, selectie en benoemingscommissie | Overige vergoedingen | Totaal |
J.G.M. Alders | 40.432 | - | 9.922 | 1.587 | 51.941 |
A.C.W. Sneller | 25.707 | 9.922 | - | 1.587 | 37.216 |
M. Hoekstra-van der Deen | 13.925 | - | 5.374 | 860 | 20.159 |
J.G.H. Helthuis | 7.910 | 3.053 | 3.053 | 487 | 14.503 |
I.S. Damen | 13.925 | 5.374 | - | 860 | 20.159 |
T.R. Bercx | 25.707 | - | 9.922 | 1.587 | 37.216 |
C.J.A.M. Romme | 25.707 | 9.922 | - | 1.587 | 37.216 |
218.410 | |||||
2022 | Vaste jaarlijkse vergoeding | Vergoeding Audit Commissie | Vergoeding remuneratie, selectie en benoemingscommissie | Overige vergoedingen | Totaal |
J.G.M. Alders | 38.143 | - | 9.360 | 1.497 | 49.000 |
J.G.H. Helthuis | 24.252 | 9.360 | 9.360 | 1.497 | 44.469 |
A.C.W. Sneller | 24.252 | 9.360 | - | 1.497 | 35.109 |
L.M. Sondag | 20.957 | - | 8.088 | 1.294 | 30.339 |
T.R. Bercx | 24.252 | - | 9.360 | 1.497 | 35.109 |
C.J.A.M. Romme | 24.252 | 9.360 | - | 1.497 | 35.109 |
229.135 |
Er zijn geen leningen, voorschotten en garanties ten behoeve van commissarissen verstrekt door de onderneming.
Bezoldiging bestuurders
De ten laste van ProRail komende beloning van de statutair bestuurders en de overige bestuursleden over 2023 bedraagt in totaal € 750.941 (2022: € 710.304). In deze beloning is voor de statutaire bestuurders een totaalbedrag van € 1.903 (2022: € 5.610) opgenomen inzake het gebruik van OV kaarten die beschikbaar zijn gesteld voor gezinsleden in lijn met de CAO bepalingen.
De samenstelling van het bestuur is gedurende 2023 gewijzigd. In januari 2023 is Birgit Otto aangesteld als interim COO. Zij is in deze functie niet benoemd als statutair bestuurder. De totale beloning die zij hiervoor heeft ontvangen in 2023 bedraagt € 221.699 en is opgenomen in het totaalbedrag van de beloning 2023. Per 1 oktober 2023 is Marieke Schöningh benoemd als COO en statutair bestuurder.
De beloning van de bestuurders bestaat uit een vast inkomen met secundaire arbeidsvoorwaarden (onkostenvergoeding, leaseauto en werkgeversbijdrage pensioen). Er zijn geen leningen, voorschotten en garanties ten behoeve van bestuurders verstrekt door de onderneming. De bezoldiging voor de statutair bestuurders is als volgt:
Naam | Functie | Periodiek betaalde beloningen | |||||
2023 | Brutoloon | Werkgeversdeel sociale premies | Onkosten vergoeding | Bijtelling auto | Beloningen betaalbaar op termijn [1] | Totaal | |
John Voppen | CEO | 190.577 | 11.516 | 900 | 13.300 | 19.123 | 235.416 |
Marieke Schöningh | COO | 49.878 | 2.837 | 180 | 1.087 | 4.781 | 58.763 |
Mirjam van Velthuizen-Lormans | CFO | 191.649 | 11.348 | 720 | 12.223 | 19.123 | 235.063 |
529.242 | |||||||
2022 | Brutoloon | Werkgeversdeel sociale premies | Onkosten vergoeding | Bijtelling auto | Beloningen betaalbaar op termijn [1] | Totaal | |
John Voppen | CEO | 195.595 | 10.354 | 900 | 4.136 | 16.010 | 226.995 |
Ans Rietstra | COO | 214.551 | 9.751 | 867 | 10.419 | 15.193 | 250.781 |
Mirjam van Velthuizen-Lormans | CFO | 196.200 | 10.205 | 720 | 3.782 | 16.010 | 226.917 |
704.694 |
- 1 Werkgeversdeel pensioenpremie
In het brutoloon 2022 van Ans Rietstra is een bedrag van € 25.000,- opgenomen inzake vergoeding bij vertrek.
Arbeidsvoorwaarden
Vervoersfaciliteiten
ProRail opereert binnen het domein van het Openbaar Vervoer. Om in de mobiliteitsbehoefte van zijn medewerkers te voorzien stelt ProRail hen en hun gezinsleden vervoersfaciliteiten ter beschikking (gebonden aan de fiscale regels ter zake).
Pensioen
De pensioenregeling van de bedrijfstak Spoorwegen is een collectieve toegezegde-bijdrageregeling, die de werkgever verplicht tot het betalen van een vooraf vastgestelde jaarlijkse premie. De opbouw van het pensioen is afhankelijk van de leeftijd van de medewerker. Medewerkers geboren in of na 1950 hebben in beginsel aanspraak op een pensioen gebaseerd op een middelloonregeling met een pensioenleeftijd van 68 jaar. De werkgever is niet aansprakelijk voor het aanvullen van premie- of dekkingstekorten bij het pensioenfonds. Eind 2023 is geen sprake van een recht op overschot.
Afschrijvingskosten immateriële vaste activa
Bedragen in miljoenen euro's | 2023 | 2022 |
Afschrijvingen imva, gefinancierd door eigen financiering | -4 | -5 |
Afschrijvingen imva, gefinancierd door de Rijksoverheid en derden | -27 | -22 |
Totaal afschrijvingen | -31 | -26 |
Amortisatie imva, gefinancierd door de Rijksoverheid en derden | 27 | 22 |
Totaal afschrijvingskosten imva | -4 | -5 |
Amortisatie
De amortisaties betreffen de vrijval van bedragen ten gunste van de winst- en verliesrekening. Deze amortisaties staan tegenover de betreffende afschrijvingskosten van de immateriële vaste activa die zijn gefinancierd door de Rijksoverheid en derden.
Afschrijvingskosten materiële vaste activa
Bedragen in miljoenen euro's | 2023 | 2022 |
Afschrijvingen, gefinancierd door eigen financiering | -80 | -83 |
Afschrijvingen, gefinancierd door de Rijksoverheid en derden | -535 | -519 |
Totaal afschrijvingen | -616 | -601 |
Amortisatie materiële vaste activa, gefinancierd door de Rijksoverheid en derden | 535 | 519 |
Totaal afschrijvingskosten materiële vaste activa | -80 | -83 |
Amortisatie
De amortisaties betreffen de vrijval van bedragen ten gunste van de winst- en verliesrekening. Deze amortisaties staan tegenover de betreffende afschrijvingskosten van de materiële vaste activa die zijn gefinancierd door de Rijksoverheid en derden.
Overige waardeveranderingen immateriële vaste activa
Bedragen in miljoenen euro's | 2023 | 2022 |
Overige waardeveranderingen imva, gefinancierd door eigen financiering | - | 0 |
Overige waardeveranderingen imva, gefinancierd door de Rijksoverheid en derden | -1 | 0 |
Totaal overige waardeveranderingen | -1 | 0 |
Amortisatie, gefinancierd door de Rijksoverheid en derden | 1 | 0 |
Totaal overige waardeveranderingen imva | - | 0 |
Onder de overige waardeveranderingen vaste activa zijn begrepen de niet-activeerbare-investeringen.
Overige waardeveranderingen materiële vaste activa
Bedragen in miljoenen euro's | 2023 | 2022 |
Overige waardeveranderingen mva, gefinancierd door eigen financiering | -5 | -3 |
Overige waardeveranderingen mva, gefinancierd door de Rijksoverheid en derden | -80 | -44 |
Totaal overige waardeveranderingen | -85 | -46 |
Amortisatie, gefinancierd door de Rijksoverheid en derden | 80 | 44 |
Totaal overige waardeveranderingen mva | -5 | -3 |
Onder de overige waardeveranderingen vaste activa zijn begrepen de niet-activeerbare-investeringen.
Overige bedrijfslasten
Bedragen in miljoenen euro's | 2023 | 2022 |
Mutatie voorzieningen | -26 | -37 |
Waardevermindering vlottende activa | 0 | 0 |
Verplichting vooruitontvangen gelden omgevingswerken | 3 | 5 |
Overige | 0 | 0 |
Totaal overige bedrijfslasten | -23 | -33 |
Onder de overige bedrijfslasten zijn de kosten verantwoord die niet tot de voorgaande categorieën binnen de bedrijfslasten behoren.